Historia Parafii
Parafia powstała prawdopodobnie w połowie XV w. Obejmowała ona teren bardziej rozległy niż dziś. Władysław Jagiełło nadał Sawin jako uposażenie kościołowi katedralnemu w Chełmie, natomiast Kazimierz Jagiellończyk przekazał miejscowość na własność biskupom chełmskim. W rękach biskupich pozostawał on aż do 1893 r. Pod koniec XV w. Sawinowi nadano prawa miejskie, a w 1544 r. bp chełmski Jan Dziaduski ponownie uposażył parafię. Otrzymała ona wówczas m.in. 300 mórg ziemi oraz las (do dziś zwany „Księżowczyzną”). W czasach Polski porozbiorowej parafia wchodziła w skład dekanatu chełmskiego diecezji chełmskiej. W 1957 r. dekanat chełmski uległ podziałowi, skutkiem czego dekanat Sawin znalazł się w dekanacie Chełm – Wschód. W 1992 r. parafia zamieniła przynależność administracyjną, stając się częścią dekanatu Chełm – Zachód. Przy parafii istniał szpital dla ubogich, początkowo drewniany, a od 1757 r. murowany (budynek ten istnieje do dzisiaj). Działała również szkoła parafialna, którą przekształcono pod koniec XVIII w. w szkołę wyższego rzędu (dzięki wsparciu bp Wacława Skarszewskiego). Przetrwała ona do lat trzydziestych XIX w. 20 listopada 1863 r. oddziały powstańcze stoczyły pod Sawinem bitwę z wojskami carskimi. Zginęło wówczas około 100 powstańców (zachowały się ich groby).
Do 1875 r. na terenie parafii mieszkała duża grupa grekokatolików. Posiadali oni swoje kościoły parafialne w Chutczu, Łowczy i Sawinie. Po kasacie unii zamieniono je na prawosławne. W początkach okresu międzywojennego istniały jeszcze 2 cerkwie: w Sawinie i Chutczu. Ponadto w latach 1928-1935 funkcjonowała tu świątynia narodowa.
Dwie pierwsze świątynie parafialne były drewniane. Obecny kościół murowany pw. Przemienienia Pańskiego został wybudowany w latach 1731-1741 z fundacji Barbary Dłużewskiej. Konsekrował go 22.10.1751 r. bp Józef Eustachy Szembek. Budynek jest z cegły, 1-naowowy, późnobarokowy, przy prezbiterium zakrystia, przy nawie przedsionek, małe okna, nad nawą wieżyczka na sygnaturkę, z zewnątrz boczne ściany nawy wzmocniono skośnymi szkarpami. Są tu 3 drewniane ołtarze rokokowe z II poł. XVIII w. W ołtarzu głównym znajduje się obraz Przemienienia Pańskiego, malowany na desce z I poł. XVIII w. oraz MB Różańcowej i św. Antoniego. Ołtarz boczny po prawej poświęcony św. Annie Samotrzeciej, po lewej – NMP Niepokalanie Poczętej. Ambona i chrzcielnica w stylu późnobarokowym. Na chórze 12-głosowe organy zakupione po 1936 r. (używane, kupione w Chełmie). Cmentarz przykościelny otoczony starym murem. W narożniku kostnica z XIX w. Dzwonnica murowana z okresu budowy kościoła, późnobarokowa, odnawiana kilkakrotnie razem z kościołem, na niej 2 dzwony z 1946 r. Figury zabytkowe św. Jana Nepomucena oraz kapliczki z pocz. XX w., znajdują się w Chutczu i Sawinie.
W 2007 r. dekretem abp Józefa Życińskiego została wydzielona nowa parafia Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Bukowie Wielkiej. W parafii Sawin pozostały następujące miejscowości: Aleksandrówka, Bachus, Chutcze, Kozia Góra, Malinówka, Petryłów, Sawin, Serniawy, Wólka Petryłowska, Łowcza.